Selanik-Kavala Gezisi

Selanik içinde selam okunur
Selamın sedası cana dokunur
Gelin olanlara kına yakılır
Aman ölüm zalim ölüm üç gün ara ver
Al başımdan bu sevdayı götür yare ver.

Selanik ilkokul sıralarından beri "Mustafa Kemal 1881de Selanik'de doğdu" cümlesiyle kazındı zihnimize.
Bir de Selanik modeli örgü ile üzümlü, fındıklı selanik kurusunu (gevreği de denir) biliriz. Hep merak ettiğim bu şehri sonunda görebildim.
Yunanistan ile Türkiye birbirine benziyor diye çok duymuşumdur. Amacım hep yapıldığı gibi ülkeleri karşılaştırmak değil ama gerçekten çok benziyor diyebilirim. 500 yıl bir arada yaşamışız, bu benzerlik de doğal zaten.  Biraz daha Avrupa Birliği eli değmiş gibi. Biraz İzmir, bazı sokaklar Bursa, bazıları ise İstanbul kokuyor.

Selanik bir liman kenti. Ege'nin en güzel koylarına sahip Halkidiki Yarımadasında yer alıyor. Adı Büyük İskender'in kızkardeşi Thessalonica’dan geliyor.  Yunanistan'ın ikinci büyük kenti. Yunancada Thessaloniki diye söyleniyor. 1430'da Osmanlı Devleti'ne dahil olur. 1913'de Balkan Savaşları sonrasında elden çıkar.  Osmanlılar zamanında Avrupaya yakınlığının avantajlarını kullanan gelişmiş, pek çok ırk ve dinden insanın bir arada yaşadığı bir yermiş. Günümüzde Selanik'de yaşayan insanların çoğu Nüfus Mübadelesi ile oraya yerleşmiş Anadolu kökenli kimseler. Soyisimlerinden bunu anlamak mümkün. Semercis, Karamanlis gibi...Yunancada bir çok Türkçe kelime var. Prof. Heath Lowry Selanik’i ‘Türkiye dışındaki son Osmanlı şehri’ diye tanımlıyormuş.

Atatürk’ün ve Nazım Hikmet’in doğum yeri olan Selanik’teki Atatürk Evi Türk konsolosluğu ile aynı bahçeyi paylaşıyor.Ev Selanik Belediyesi tarafından satın alınıp, 1937’de Atatürk’e hediye edilmiş ve 1953’te müze olarak ziyarete açılmış. İçeri girmek için epey bekledik. Grup grup alıyorlar. Mütevazi, güzel bir ev. Atatürk'ün burada doğduğunu bilmek ayrı bir duygu.

Atatürk evi ile aynı caddede bulunan Aya Dimitri (Agios Dimitrios) Avrupa'nın en büyük katedrallerinden biriymiş. Gerçekten görülmeye değer. Bir aziz adına yaptırılmış. Kilisenin içindeki freskler, ahşap oyma eserler, bodrum katındaki mahzen gibi bölümler çok güzel.
Bu kilisenin 2-3 yerine dilek kutuları konulmuş. Dileğinizi ya da sadece hakkında iyi şeyler dilediğiniz kişilerin isimlerini yazıp bu kutuların içine atıyorsunuz. Biz de öyle yaptık. Hiç geri kalırmıyız? :-)

 

Ünlü filozof Aristo’nun adını taşıyan meydanın yakınındaki Tsimiski Caddesi ve civarındaki sokaklar, Selanik’te alışveriş için ideal yerler. Meydan ve caddelerin çevresindeki binalar çok güzel.  Bizde neden böyle meydanlar ve meydanları çevreleyen böyle güzel binalar yok bilmem. Gece hayatına meraklı olanlar sahildeki gece kulüpleri ve tavernalar meşhurdur bilesiniz.

Venizelos heykeli

Burada;

• Caddeler motorsiklet ve bisiklet dolu.
• Heryerde herkes frappe içiyor. Frappe adeta Yunan milli içeceği olmuş.
• Akşam altıdan sonra market ve mağazalar kapalı ama cafe ve barlar açık.
• Öyle çok moda kurbanı kadın görmedim.Genelde rahat giyiniyorlar.
• Ülkelerine Hellas demeyi tercih ediyorlar.
• Evlerde balkon mutlaka var ama küçücük.

Bazı benzer kelimeler: çörek: çureki, köfte: bifteki, dolma: dolmaki, cacık: cacıki
Kavala (Καβάλα) ise çok şirin bir sahil kenti. İşte burda yaşanır dedirtecek türden yani. Burada hemen her ev deniz manzaralıymış. Çok zevkli yapılmış, rengarenk balkonlu evleri var.

Kavala'nın kurabiyesi meşhur. Almadan dönmeyin.

İpsala sınır kapısından geçerken Meriç Nehri'nin üstündeki köprüde böyle ilginç bir görüntü var. Bir taraf Yunan; mavi-beyaz, diğer taraf Türk; kırmızı-beyaz.

Burada Türk kahvesi Yunan kahvesi olmuş. Greek Coffee... Bir paket aldım evde denemek için. Sadece daha az kavrulmuş, başka fark yok. Ama az kavrulduğu için bizim alıştığımızdan biraz farklı. Kıbrıs'ın, adını jön Türklerden alan con kahvesine benziyor.  

Kavala'da Osmanlı'nın Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa'nın doğduğu ev ve çevresindeki tarihi yapılar da görülmeye değer.

Peki bu gezide neler alınır?

-Ouzo ve Mastika (Ouzoyu susuz veya buz katarak içebilirsiniz, Mastikayı da sek veya soda ile içebilirsiniz. Ben sek içmeyi tercih ederim)

-Sakız reçeli (macunu)

-Kavala kurabiyesi

-Merak ediyorsanız Greek Kahvesi

*Sakız reçelini sade tüketebileceğiniz gibi ılık süte karıştırıp içebilirsiniz. Süte bir top vanilyalı dondurma da eklenebilir. Sakız reçelini muhallebi veya sütlacınıza pişme aşamasında ekleyebilirsiniz. Ben kahveyi pişirirken ekledim bir tatlı kaşığı çok güzel oldu. Ayrıca kahvenin yanına şöyle de sunulabilir; bir tatlı kaşığı sakız reçelini buz dolu bir bardak suya batırın. Arada bir kahvenizi yudumlarken azar azar yiyin. En sona da suyu için.